Groen licht voor sterk mentaal gezondheidsnetwerk in Brabant
Het IZA-transformatieplan* voor toegankelijke mentale gezondheidszorg in West-Brabant Oost en Midden-Brabant is goedgekeurd door zorgverzekeraars CZ en VGZ. Dit betekent dat de uitvoering kan starten. De samenwerking helpt de regio de toenemende ggz-vraag op te vangen en specialistische zorg beschikbaar te houden. CaleidoZorg is een belangrijke partner in deze regionale aanpak.
Snelle hulp en gerichte doorverwijzing door samenwerking
De gemeenten en huisartsenzorggroepen, gemeenten, ggz-instellingen, zorgverzekeraars en Zorgbelang Brabant-Zeeland gaan nu van start met het uitvoeren van deze aanpak. Naar verwachting gaat dit zorgen voor 20% minder doorverwijzingen naar de specialistische ggz en een kortere wachttijden voor alle inwoners van deze regio die specialistische mentale zorg nodig hebben. Door deze samenwerking komt de focus meer te liggen op preventie en sociale ondersteuning dan op specialistische behandeling.
Met als resultaat:
- Sneller hulp in de buurt: In plaats van naar elkaar doorverwijzen wordt er in het netwerk gezamenlijke verantwoordelijkheid gepakt met en voor de inwoner. Door deze samenwerking kunnen inwoners sneller terecht bij de juiste hulpverlener(s). Dit gebeurt zoveel mogelijk dicht bij de inwoner, in de wijk of bij de huisarts.
- De juiste zorg op de juiste plek: Niet iedereen met mentale problemen heeft ggz-zorg nodig; vaak liggen oorzaken zoals eenzaamheid, woonsituatie of schulden ten grondslag. Deze inwoners kunnen ook geholpen zijn met passende ondersteuning vanuit het sociaal domein. In een verkennend gesprek brengen een professional – uit de zorg of het sociaal domein – samen met de inwoner de hulpvraag in kaart. Met deze gesprekken worden onnodige ggz-verwijzingen voorkomen en ontvangen inwoners die het wél nodig hebben sneller hulp. Deze werkwijze wordt in de regio al toegepast en verder ontwikkeld en verbreed met meerdere partijen binnen de integrale aanpak.
- Meer hulp op maat: Door de samenwerking tussen huisartsen, ggz en gemeenten ligt de nadruk meer op preventie en sociale ondersteuning dan op medische behandeling. Hierdoor ontvangen inwoners die dat nodig hebben de zorg en ondersteuning die hen op een bredere manier helpt. Zo worden inwoners beter en sneller geholpen.
FACT+
Een voorbeeld van een succesvolle samenwerking die we gaan uitbreiden is de integrale aanpak van het FACT+-team. Dit team bestaat uit zowel zorg- als welzijnsprofessionals die gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de zorg en ondersteuning aan inwoners met ernstige psychiatrische aandoeningen. Dit team biedt zowel begeleiding als behandeling, waarbij de nadruk ligt op het ondersteunen van deze inwoners in hun dagelijkse leven en het verbeteren van hun algehele welzijn. De zorg wordt zoveel mogelijk in de wijk geboden, wat betekent dat het team bekend is met de eigen situatie en de specifieke problemen die zich daar voordoen.
Digitale mogelijkheden
Voor het succes van de aanpak speelt de inzet van digitale mogelijkheden een belangrijke rol. E-health en blended care (een combinatie van online en face-to-face contact) worden toegepast om de zorgcapaciteit te vergroten en de administratieve lasten te verminderen. Hierdoor ontstaat meer ruimte bij professionals om zorg of ondersteuning te bieden.
Gedeelde verantwoordelijkheid
Him Vishnudatt, voorzitter Raad van Bestuur CaleidoZorg: Het aantal mensen met complexe problematiek loopt op terwijl huisartsen steeds meer onder druk staan. De oplossing is samenwerking. Vanuit een gezamenlijke aanpak. Niet iedereen met mentale gezondheidsproblemen heeft gespecialiseerde ggz-zorg nodig; vaak spelen andere factoren, als eenzaamheid of schulden mee. Door samen te werken kunnen we de hulpvraag veel beter inschatten. Zo krijgen mensen die wél specialistische zorg nodig hebben sneller de ondersteuning die zij nodig hebben en voorkomen we onnodige doorverwijzing naar specialistische zorg.
Maud Voermans, directeur Zorroo: In plaats van simpelweg door te verwijzen, nemen we samen een gedeelde verantwoordelijkheid voor de begeleiding. In plaats van te zeggen: ‘Wij weten het niet meer, dus we verwijzen door,’ gaan we samen in gesprek: ‘Wat hebben we nodig om deze persoon op dit moment zo goed mogelijk te ondersteunen?’ ‘Dat vraagt om maatwerk en een aanpak die echt past bij de situatie.
Denise Kunst, wethouder gemeente Dongen: Als gemeenten omarmen we de beweging van zorg en ziekte naar gezondheid, welzijn en preventie. We zien dit plan als een belangrijke stap naar een meer vraaggerichte aanpak van mentale gezondheid, zodat onze inwoner niet van het kastje naar de muur wordt gestuurd, lange wachtlijsten ervaart en daardoor verder in de problemen raakt. We verwachten veel van de consultatiefunctie ggz voor gemeenten en sociaal werkers. Door de expertise van de ggz vroegtijdig in te schakelen, kunnen problemen eerder worden gesignaleerd en escalaties worden voorkomen. Dit kan er soms toe leiden dat instroom in de ggz niet nodig is.
Femke van de Pol, inkoper GGZ bij zorgverzekeraars CZ: Vijf jaar geleden startten we met GGz Breburg het eerste mentale gezondheidscentrum, en nu gaan we van instelling naar netwerkaanpak over de domeinen heen. Daarmee zet de regio grote stappen op het gebied van samenwerken. Dit transformatieplan laat niet alleen zien dat de zorg in de regio vernieuwt, maar ook dat alle betrokken partijen in de regio samenwerken aan dezelfde opgave.
* Het transformatieplan is een initiatief van: GGz Breburg, Mentaal Beter, CaleidoZorg, HZG Breda, Het Huisartsenteam, Zorroo, PrimaCura GGZ, CZ, VGZ en Zorgbelang-Brabant | Zeeland. De betrokken gemeenten zijn Dongen, Gilze-Rijen, Goirle, Heusden, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk, Tilburg en Waalwijk (Regio Midden-Brabant) en Alphen-Chaam, Altena, Baarle-Nassau, Breda, Etten-Leur, Drimmelen, Geertruidenberg en Oosterhout (regio West-Brabant Oost)